Om zoveel mogelijk zelfredzaam te zijn en op eigen kracht (zo lang mogelijk) goed en gezond te kunnen leven, is de veerkracht van de samenleving van groot belang. Het versterken hiervan blijft een belangrijk thema. Samen met onze maatschappelijke partners en inwoners werken we aan het versterken van de sociale basis door ontmoeting te faciliteren en inwonersinitiatieven te ondersteunen. Hierbij sluiten we zoveel mogelijk aan bij bestaande sociale netwerken in buurten en wijken. Vrijwillige inzet speelt hierin een cruciale rol; daarom stimuleren, faciliteren en waarderen we dit actief, zodat inwoners een sterk netwerk kunnen opbouwen en hiervan gebruik kunnen maken.
Essentieel voor zelfredzaamheid zijn goede voorzieningen en een gezonde leefomgeving. Om kinderen en jeugdigen te ondersteunen in het maken van een goede start, besteden we binnen dit thema ook aandacht aan adequate onderwijshuisvesting: een belangrijke voorwaarde voor goed onderwijs. Veel schoolgebouwen in Nieuwegein zijn ongeveer 50 jaar oud, wat de noodzaak onderstreept van (ver)nieuwbouw van onderwijsgebouwen en binnensportaccommodaties. Onder het programma Parels van de Wijken (voorheen Vitale Scholen) werken we de komende jaren aan deze opgave.
Vanuit het omgevingsprogramma Nieuwegein Gezond werken we aan een gezonde stad, met een focus op preventie en samenwerking op wijk- en buurtniveau. Gezond leven krijgt betekenis wanneer mensen zich veilig voelen en het thema concreet wordt. Daarom stellen we samen met inwoners en professionals gezondheidsagenda’s op in verschillende wijken. Deze samenwerking versterkt de informatie- en kennislijnen tussen inwoners, initiatieven, wijkprofessionals en kennispartners, wat bijdraagt aan het gezamenlijke inzicht in factoren die gezondheid in de wijk bevorderen. Zo kunnen inwoners eigen regie nemen over hun gezondheid en beter meedoen in de samenleving. Vanuit daar worden met name jongeren gestimuleerd om zelfbewust en gezonde keuzes te maken hoe ze hun leven invullen als het gaat om middelengebruik, mentale gezondheid en bewegen.
In Nieuwegein is 12% van de inwoners tussen de 15 en 65 jaar laaggeletterd. Dit komt overeen met het landelijk gemiddelde, maar overtreft het gemiddelde percentage van 5% in de arbeidsmarktregio Midden-Utrecht. Door de snelle digitalisering verwachten we een toename in de instroom van laaggeletterden. Met het deltaplan laaggeletterdheid Nieuwegein Basisvaardig, streven we ernaar dat de uitstroom van laaggeletterden jaarlijks hoger is dan de instroom, zodat we onder het landelijk gemiddelde percentage laaggeletterden komen.
Wij stimuleren zorgaanbieders om in de individuele begeleiding meer gebruik te maken van voorzieningen in het voorliggend veld en het netwerk van de inwoner. We blijven ons inzetten voor structurele samenwerking tussen organisaties in het voorliggend veld en formele zorgaanbieders, met een kritisch oog op het welzijnslandschap om overlap en versnippering te voorkomen. Ook in het kader van subsidies die wij verlenen, bewaken we deze samenhang.
Met het besluit over de Kadernota 2026 is er tijdelijk extra budget beschikbaar in 2026 en 2027 om het voorliggend veld te versterken. Begin 2026 willen we in beeld hebben hoe we deze middelen zo goed mogelijk gaan inzetten. Daarnaast hebben we met maatschappelijke organisaties afgesproken om vanuit de bij het traject Sluitende Meerjarenbegroting ingeslagen weg, verder in te zetten op optimalisatie van onze samenwerking.
Doelstelling(en):
1. | Meer inwoners lossen hun problemen op in het gewone leven. |
|---|---|
2. | Meer inwoners ontmoeten elkaar en zijn van betekenis voor elkaar. |
3. | We hebben een kwalitatief inzicht in de brede gezondheid van inwoners met een plan van aanpak met gerichte preventieve maatregelen om de gezondheidsverschillen te verkleinen. |
4. | Samen met onze partners en de sportverenigingen werken we aan een gezonde en veilige sportomgeving. |
5. | We willen dat steeds meer inwoners voldoende basisvaardig zijn (dus minder laaggeletterden, hierbij hoort ook digitale vaardigheid). |
6. | We willen extra aandacht geven aan jongvolwassenen en ervoor zorgen dat er voor hen voldoende voorzieningen zijn omdat de overgang naar volwassenheid veel uitdagingen met zich meebrengt, zoals zelfstandig wonen, werken en studeren. In deze levensfase is de kans groter dat zij problemen ontwikkelen, zoals mentale klachten, eenzaamheid, schooluitval of van financiële aard. |
Activiteiten 2026 | ||
D1-A1 | We stimuleren inwoners bij het oplossen van problemen, gebruik te maken van hun netwerk. Waar dit niet of onvoldoende mogelijk is, kunnen zij gebruik maken van algemeen toegankelijke voorzieningen (normaliseren). | |
|---|---|---|
D1-A2 | Om een bijdrage te leveren aan het normaliseren (meer oplossen in het gewone leven) blijven we bouwen aan de versteviging van het voorliggend veld. Onder andere door de inzet van maatjes, ervaringsdeskundigen, vrijwillige vervoersdiensten, bestrijden van eenzaamheid, netwerkversterking en activiteiten op buurtpleinen en buurtkamers. | |
D1-A3 | Binnen het project Gevoel van thuis-steun in de wijk maken we samen met inwoners een plan over het samenleven in de buurt. We sluiten hierin aan bij bestaande activiteiten in de wijk, inwonersinitiatieven of daar waar bewoners zich anderszins organiseren. | |
D2-A1 | We faciliteren ontmoetingsplekken waarbij we aansluiten bij de behoeften, mogelijkheden en initiatieven van inwoners en we aandacht hebben voor kwetsbare wijken / buurten. | |
D2-A2 | We onderzoeken de mogelijkheid van een zorg- & welzijnsvoorziening in Rijnhuizen. | |
D2-A3 | Samenwerkingspartijen bundelen hun krachten in een netwerksamenwerking (coalitie) om eenzaamheid tegen te gaan. | |
D2-A4 | We stimuleren organisaties om een groter vrijwilligerspotentieel te ontsluiten, bijvoorbeeld door in te spelen op de behoefte aan flexibilisering van vrijwilligers en door anders te kijken naar de talenten en mogelijkheden van vrijwilligers. | |
D2-A5 | We onderzoeken de mogelijkheden om de samenwerking en samenhang tussen vrijwilligersorganisaties te versterken. | |
D2-A6 | We onderzoeken de mogelijkheden om de samenwerking tussen formele en informele zorg te versterken. | |
D3-A1 | We continueren, verbinden en borgen de gezondheidsagenda's in de wijken Jutphaas / Wijkersloot, Zuilenstein en Vitaal Nieuwegein Zuid, Rijnhuizen, Doorslag en Galecop. Daarmee verbinden we zorg en welzijn. | |
D3-A2 | We werken verder met Stichting Hartslag en de wijkcoördinatoren aan een hartveilig Nieuwegein, waarbij we wijkgericht toewerken naar een dekkend AED-netwerk. | |
D3-A3 | We zetten de huidige activiteiten en het aanbod van cursussen die gericht zijn op valpreventie voort. Deze vinden plaats bij fysiotherapiepraktijken verspreid over Nieuwegein. We besteden extra aandacht aan promotie om een grotere en meer diverse groep aan te spreken, waaronder inwoners met een migratieachtergrond, een lage sociaaleconomische positie of die in eerste instantie niet zelf gemotiveerd zijn. | |
D3-A4 | We verkennen de mogelijkheden voor een gezonde voedselomgeving waarin gezondheid, duurzaamheid en toegankelijkheid centraal staan. | |
D3-A5 | We zetten in op het verhogen van de vaccinatiegraad binnen de gemeente door middel van gerichte lokale interventies en communicatie op maat. Samenwerking met GGDrU, huisartsen, scholen, consultatiebureaus en sleutelpersonen uit de stad staat centraal. | |
D4-A1 | We zetten in op een veilige sportomgeving met aandacht voor discriminatie en grensoverschrijdend gedrag. We werken vanuit de 4 V's: verenigingsbrede gedragscode, vertrouwenscontactpersoon op vereniging, VOG voor vrijwilligers, en vakkundig geschoolde leraren. | |
D4-A2 | We continueren de aandacht voor een verantwoord alcoholbeleid bij sportverenigingen en zetten daar extra op in via voorlichting, contactmomenten en eventuele controles. | |
D5-A1 | In samenwerking met taalaanbieder Prago en de Bibliotheek Nieuwegein organiseren we over diverse thema's bijeenkomsten waarbij het aspect 'taal' meegenomen wordt. Door laaggeletterdheid niet centraal te stellen, verwachten we meer NT1 inwoners te bereiken. | |
D5-A2 | Er worden meer taaloefenmomenten in de bibliotheek gecreëerd zodat nog meer inwoners met taal kunnen oefenen. | |
D5-A3 | We gaan de samenwerking tussen de taalaanbieders stimuleren en verbeteren door het organiseren van het taalnetwerkbijeenkomsten. | |
D6-A1 | Naast voldoende aanbod is vooral een outreachende aanpak nodig specifiek gericht op jongvolwassenen van 16 – 27 jaar waarbij preventie, aansluiten op passende vindplekken en een adequate vroegsignalering van belang is. Denk aan preventieteams op middelbare scholen, een aparte pagina voor jongeren (en hun ouders) die bijna 18 jaar zijn, samen met de jongvolwassene een Toekomstplan opstellen, etc. | |
D6-A2 | We streven ernaar dat iedere kwetsbare jongvolwassene een duurzame steunfiguur heeft, bij voorkeur uit het eigen netwerk, die hen ondersteunt in deze belangrijke levensfase. Iemand die helpt bij het maken van gezonde keuzes, versterken van hun zelfredzaamheid en vroegtijdig signaleren van risico’s, zoals dreigende schooluitval. Door de jongvolwassene op tijd in beeld te hebben en perspectief te bieden, hopen we grotere problemen zoals sociale uitsluiting of zelfs criminaliteit tegen te gaan. | |